Co to jest BIP?

Biuletyn Informacji Publicznej to urzędowy publikator teleinformatyczny, składający się z ujednoliconego systemu stron w sieci informatycznej, na których zostaje udostępniona informacja publiczna.

Uwarunkowania prawne

Uruchomienie Biuletynu Informacji Publicznej jest niezbędne dla funkcjonowania ustawy z 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198) oraz Rozporządzenia MSWiA z 17 maja 2002 w sprawie BIULETYNU INFORMACJI PUBLICZNEJ (Dz.U. Nr 67, poz. 619).

Co to jest informacja publiczna?

Ustawa, która weszła w życie 1 stycznia 2002 r. precyzuje konstytucyjny zapis art. 61 o prawie obywateli do informacji o działaniach władz publicznych. Ustawa nakazuje organom władzy państwowej (i innym podmiotom) udostępniać każdą informację o sprawach publicznych tj. informację publiczną (art.1, ust.1). Wyjątek stanowią informacje niejawne (art.5, ust.1). Dostęp do informacji publicznej przysługuje każdemu. Od osoby, która domaga się takiej informacji, nie wolno żądać wykazania, że ma ona w tym interes prawny lub faktyczny. Prawo to obejmuje uprawnienia do:

1. uzyskania informacji, w tym informacji przetworzonej, wówczas gdy jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego,
2. wglądu do dokumentów urzędowych,
3. dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.
   
   

Ogólna zasada udostępniania każdej jawnej informacji o sprawach publicznych jest sprecyzowana w rozdziale 2 ustawy. Wskazano tam wprost jakie informacje podlegają upublicznianiu. Są to m.in. informacje o:

1. organach władzy publicznej - w tym o ich statusie prawnym, organizacji, kompetencjach, majątku, osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach,
2. zasadach funkcjonowania organów władzy publicznej - w tym o sposobach załatwiania spraw, stanie przyjmowanych spraw i kolejności ich załatwiania, prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach,
3. polityce władz - w tym o zamierzeniach, projektach aktów normatywnych, programach dotyczących realizacji zadań publicznych,
4. danych publicznych - w tym dokumenty urzędowe, stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez funkcjonariuszy publicznych, treść wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej, informacja o stanie państwa,
5. majątku publicznym.
   
   

Na mocy ustawy mają być jawne i dostępne posiedzenia kolegialnych organów władzy pochodzących z wyborów. Ustawa nakazuje sporządzać i udostępniać stenogramy lub protokoły z obrad.

Ustawa definiuje ponadto pojęcie dokumentu urzędowego, który podlega upublicznianiu. Dokumentem urzędowym jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy (art.6, ust.2).

Publikacja Biuletynu w Internecie

Rozporządzenie w sprawie BIP określa m.in. strukturę, zakres publikowanych informacji i mechanizmy działania serwisów internetowych BIP, utrzymywanych przez podmioty zobowiązane ustawą do udostępnienia informacji publicznej. Strona główna Biuletynu znajduje się pod adresem www.bip.gov.pl. Uruchomienie stron BIP odbędzie się w kilku etapach. Pierwszy zakończy się 1 lipca 2003r. Od tego dnia organa władzy, jednostki samorządu terytorialnego, podmioty reprezentujące skarb państwa lub z dominującym znaczeniem skarbu państwa, a także partie polityczne, związki zawodowe udostępnią za pośrednictwem BIP przede wszystkim informacje o sobie, tzn. swym statusie i formie prawnej, zadaniach, kompetencjach, organach i osobach sprawujących w nich funkcje, sposobach przyjmowania i załatwiania spraw itp. Od 1 stycznia 2004r. w BIP pojawią się m.in. informacje o stanie przyjmowanych spraw i kolejności ich załatwiania. W całości BIP ma zostać uruchomiony 1 stycznia 2005r., a więc po trzech latach od wejścia ustawy w życie. Znajdą się w nim wówczas m.in. także informacje o majątku skarbu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, państwowych osób prawnych itp.

Ograniczenia w dostępie do informacji publicznej

Odmowa udzielenia informacji może nastąpić jedynie ze względu na jej niejawność (ochrona danych osobowych, prawo do prywatności, tajemnica państwowa, służbowa, skarbowa, statystyczna). Odmowa następuje w formie decyzji administracyjnej. Odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni (art. 16, ust.2, pkt 1). Przepis art. 23 przewiduje grzywnę, karę ograniczenia lub pozbawienia wolności do roku, dla tego kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępnia informacji publicznej.